განძეულის გუშაგი (ელიზბარ უბილავას მოთხრობის მიხედვით)

მოულოდნელი გადაწყვეტილება

1921 წელი.
  
 მენშევიკებმა ბრძოლა წააგეს და ერთადერთი გამოსავალი ხელისუფლების დათმობა იყოჟორდანიამ მოუწოდა დამფუძნებელ კრებასდაუყოვნებლივ შესდგომოდნენ ევაკუაციას და მიეღოთ ზომები სამუზეუმო და საეკლესიო განძეულის თან წასაღებად.
  პროფესორმა ექვთიმე თაყაიშვილმარომელიც სხდომას ესწრებოდაროგორც დამფუძნებელი კრების წევრისამუზეუმო განძეულის ხსენებაზე ყური დაცქვიტათუმცა მას ამ საკითხზე არც არაფერი ჰკითხეს და არც არაფერი დაავალეს.
  სხდომის დამთავრებისას თაყაიშვილმა ასთხოვა ჟორდანიასაუცილებელი და გადაუდებელი საქმის გამო მეორე დღეს შემდგარიყო მათი ოფიციალური შეხვედრაჟორდანია დათანხმდა.

  მეორე დღეს მთავრობის თავჯდომარის კაბინეტში შემოვიდა მაღალ-მაღალიჭაღარა კაცი და იქ მყოფთ მდაბლად მიესალმათებერვლის თოვლჭყაპს მისი  გახუნებული პალტო დაესველებინა.
 ჟორდანიამ პროფესორი ექვთიმე თაყაიშვილი საფრანგეთის ელჩსშევალიეს წარუდგინაშემდეგ კი მათ შორის ასეთი საუბარი გაიმართა:
-მე აზრად არ მომსვლია ჩემი საფიცარი საქართველოს დატოვება და ემიგრაციაში წასვლამაგრამ თუ ის სამუზეუმო განძეულირომელთა მოპოვებასშეგროვებას და დაცვას მთელი ჩემი ცხოვრების ნახევარზე მეტი მოვანდომესაზღვარგარეთ იგზავნებაჩემს აქ დარჩენას აზრი არა აქვსსწორედ იქ უნდა ვიყოსადაც ჩვენი ერის ეს ავლა-დიდება იქნება.
-მე ვითვალისწინებდი თქვენს ფიზიკურ მდგომარეობას და მართალი გითხრათგერიდებოდითამიტომაც ვერ შემოგთავაზეთ განძეულის მეგზურობამაგრამ რაკი სურვილს აცხადებთთანახმა ვარ.
-მე, -უპასუხა თაყაიშვილმა,-იმ პირობით ვიკისრებ განძეულის გუშაგობასთუ მთავრობისაგან ვიქნები აღჭურვილი ამ სიმდიდრის დაცვა-შენახვის ყველა უფლებით.
-ელიგულაშვილთან ერთად.
-თუნდაც ელიგულაშვილთან ერთადოღონდ პასუხისმგებელი ვიქნები მე.
-ამაზედაც თანახმა ვარრაკი  შევთანხმდითახლა უნდა შეატყობინოთ ჩვენი ეს გადაწყვეტილება ყველა მუზეუმის გამგეს და ექსპონატები ზეგისათვის გასაგზავნად მოამზადოთ!

„განძეულის გუშაგი“-ელიზბარ უბილავა